Laboratorium Dużych Modeli Zwierzęcych Centrum Medycyny Translacyjnej
Laboratorium Dużych Modeli Zwierzęcych Centrum Medycyny Translacyjnej jest integralną częścią
nowoczesnej jednostki, przeznaczoną do utrzymywania oraz prowadzenia badań na dużych modelach
zwierzęcych, z zachowaniem najwyższych światowych standardów jakości naukowej i etycznej w
odpowiedzi na rosnące potrzeby badań translacyjnych i przedklinicznych realizowanych na dużych
organizmach modelowych.
Laboratorium posiada status ośrodka do celów naukowych i edukacyjnych od lipca 2021, zgodnie z
obowiązującą Ustawą z dnia 15 stycznia 2015 o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych
lub edukacyjnych a doświadczenia przeprowadzone są za zgodą II Lokalnej Komisji Etycznej ds.
Doświadczeń na Zwierzętach przy SGGW w Warszawie.
W lutym 2023 Laboratorium uzyskało pełną akredytację AAALAC International (Association for Assessment and Accreditation of Laboratory Animal Care International), co stanowi potwierdzenie spełniania rygorystycznych standardów dobrostanu zwierząt, prowadzenia badań zgodnie z najwyższymi normami międzynarodowymi oraz utrzymywania wysokiej jakości uzyskiwanych wyników naukowych.
Infrastruktura i warunki utrzymania
W skład Laboratorium Dużych Modeli Zwierzęcych wchodzą nowoczesne pomieszczenia umożliwiające zarówno indywidualne, jak i grupowe utrzymywanie zwierząt gospodarskich i laboratoryjnych w każdym wieku, w tym: świń, bydła, kóz, owiec i królików oraz prowadzenia badań na przystosowanych do dużych modeli salach operacyjnych oraz przy wykorzystaniu nowoczesnych systemów telemetrycznych.
Każde pomieszczenie zostało zaprojektowane z uwzględnieniem specyfiki danego gatunku oraz wymagań w zakresie dobrostanu zwierząt.
Zapewniony jest dostęp do odpowiednio dobranego wyposażenia, w tym karmideł, systemów automatycznego pojenia, legowisk, elementów wzbogacających środowisko oraz zaawansowanych systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych.
Warunki środowiskowe – temperatura i wilgotność– są stale monitorowane i regulowane przez zintegrowane systemy automatyczne, co zapewnia powtarzalność warunków utrzymania zwierząt niezbędną do prowadzenia badań naukowych na najwyższym poziomie.
Laboratorium spełnia najwyższe standardy bioasekuracji, w pełnej zgodności z aktualnymi regulacjami dotyczącymi zapobiegania szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń (ASF) zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 kwietnia 2024 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń oraz innych chorób zakaźnych zwierząt. Wdrożone procedury sanitarne obejmują kontrolę dostępu, dezynfekcję, systemy barierowe oraz ścisłą kontrolę ruchu zwierząt, materiału biologicznego oraz bezpieczną utylizację odpadów weterynaryjnych.
W celu zapewnienia bezpieczeństwa i ciągłości funkcjonowania, Laboratorium wyposażone jest dodatkowo w systemy alarmowe, które natychmiast informują o wszelkich odchyleniach od ustalonych parametrów środowiskowych.
W sytuacjach kryzysowych, takich jak awarie sieci energetycznej, funkcjonowanie zwierzętarni zabezpieczają zapasowe agregaty prądotwórcze oraz własne ujęcie wody, gwarantujące nieprzerwaną pracę infrastruktury i utrzymanie optymalnych warunków bytowych zwierząt.
Laboratorium dysponuje własnym, zarejestrowanym środkiem transportu do przewozu zwierząt, który spełnia wszystkie wymagania Rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu.
Transport realizowany jest pod nadzorem lekarza weterynarii oraz z udziałem licencjonowanych konwojentów.
Istnieje możliwość dostarczenia zwierząt od sprawdzonych dostawców, gwarantujących najwyższą jakość hodowlaną i zdrowotną.
W zakresie specjalistycznej infrastruktury Laboratorium posiada:
- boksy do utrzymania zwierząt: świń. owiec, kóz, bydła,
- jedno pomieszczenie ze zwiększoną bioasekuracją, ze śluzą sanitarną,
- klatki metaboliczne do indywidualnego utrzymywania świń, umożliwiające precyzyjne monitorowanie stanu zdrowia i kondycji zwierząt,
- klatki do utrzymania cieląt,
- system sztucznej maciory do badań neonatologicznych, pozwalający na odchów prosiąt wcześniaków i noworodków bez obecności matki, przy zachowaniu kontrolowanych warunków karmienia i środowiska,
- salę sekcyjną,
- zaplecze do przechowywania ściółki, materiałów i narzędzi do pracy ze zwierzętami,
- monitoring zwierząt on-line przy użyciu systemu kamer 24/7,
- własny certyfikowany środek transportu do transportu zwierząt gospodarskich oraz certyfikaty kompetencji zawodowej pracowników do przewozu zwierząt,.
Cała infrastruktura została zaprojektowana z myślą o zapewnieniu maksymalnego dobrostanu zwierząt, optymalizacji warunków eksperymentalnych oraz uzyskiwaniu danych badawczych o najwyższej jakości naukowej.
Kadra i opieka nad zwierzętami
Opiekę nad zwierzętami w Laboratorium sprawuje wykwalifikowany zespół, w skład którego wchodzą:
- Lekarze weterynarii z prawem wykonywania zawodu, z dużym doświadczeniem klinicznym i badawczym w tym również ze specjalizacjami z zakresu chirurgii, diagnostyki radiologicznej, rozrodu, chorób świń,
- Doświadczeni badacze i opiekunowie posiadający wszystkie wymagane przeszkolenia i uprawnienia do pracy ze zwierzętami, zgodnie z Ustawą z dnia 15 stycznia 2015 roku Dz.U.2023.0.465 t.j. – Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych, Stan prawny aktualny na dzień: 29.04.2025)
- Pracownicy techniczni do utrzymania systemów monitoringu, systemów klimatyzacyjno-wentylacyjnych oraz systemów alarmowych.
Zwierzęta objęte są stałą opieką weterynaryjną oraz monitorowaniem stanu zdrowia, zarówno w trakcie aklimatyzacji, jak i w całym okresie utrzymywania w doświadczeniu. Opiekunowie są bardzo dobrze zapoznani z fizjologią gatunków utrzymywanych w ośrodku i regularnie doglądają zwierząt zwracając uwagę na na wszelkie niepokojące objawy stresu, dyskomfortu, cierpienia i są gotowi do wdrożenia procedur naprawczych, jeżeli takie sytuacje wystąpią.
Zgodnie z art. 25 Ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych nad prawidłowością doświadczeń na zwierzętach prowadzonych CMT czuwa Zespół ds. Dobrostanu Zwierząt
Zakres badań i współpraca
Laboratorium umożliwia realizację szerokiego spektrum projektów naukowych i przedklinicznych, obejmujących:
- modelowanie chorób człowieka na dużych modelach zwierzęcych (cukrzyca typu 2, choroby układu krążenia, choroby neurologiczne, ortopedia, onkologia),
- badania fizjologiczne, żywieniowe, farmakologiczne i toksykologiczne,
- testowanie nowych technologii terapeutycznych i urządzeń biomedycznych na dużych modelach zwierzęcych,
- prowadzenie badań przedklinicznych dla przemysłu farmaceutycznego i biomedycznego na dużych modelach zwierzęcych,
- wsparcie w przygotowaniu i realizacji projektów edukacyjnych dla jednostek akademickich i naukowych.
Laboratorium zapewnia także:
- pomoc w opracowywaniu protokołów badań na zwierzętach zgodnie z zasadami 3R,
- konsultacje przy przygotowywaniu wniosków do Lokalnej Komisji Etycznej,
- możliwość integracji projektów badawczych z zapleczem Pracowni Diagnostyki Obrazowej (MRI 3T, CT) i Laboratoriami Histologii, Mikroskopii, Mikrobiologii i Biologii Molekularnej.
Pytania i oferty współpracy można kierować na adres e-mail lub telefonicznie do:
- Koordynatora doświadczeń na zwierzętach:
- Dr Maria Sady maria_sady@sggw.edu.pl
- Kierownika Zwierzętarni Dużych Modeli:
Dr Karolina Ferenc karolina_ferenc@sggw.edu.pl
- Sekretariatu CMT:
cmt@sggw.edu.pl; tel: 22 593 38 40